Hayvanlar -9.Sınıf Biyoloji 2.Ünite-

Hayvanlar
Hayvanlar gerçek hücre çekirdekleri bulunan (ökaryot), hücre yapısına sahip çok hücreli canlılardır. Bitkiler,
mantarlar ve alglerin aksine hayvan hücreleri, hücre duvarına sahip değildir. Hayvanların vücutlarına destek sağlaması amacıyla iç veya dış iskeletleri bulunur ve hayvanlar su kaybını önlemek amaçlı deriye sahiptir. Hayvan gruplarının birçoğu besin aramak için hareket etmelerini sağlayan kaslara, beyin ve sinir sistemine sahiptir.

Hayvanlar ile ilgili bilinen en eski fosil 760 milyon yıl önce yaşamış sünger benzeri canlılara aittir. Mikroskobik
boyutta olan bu fosiller 2012 yılında keşfedilmiştir.
Hayvanlar âlemi en fazla farklı tür içeren âlemdir. Hayvanları sınıflandırmak için bilim insanları bazı özelliklerden faydalanmaktadır. Birçok özelliğe göre sınıflandırma yapılmasına karşın bu bölümde sadece birkaç özellikten bahsedilecektir. Hayvanların vücutlarının oluşma düzenleri, vücut simetrileri, segmentli yapıları ve vücut boşlukları bu özelliklerden bazılarıdır.

a. Vücut Düzenleri
Hayvanların hepsi olmasa bile çoğunun vücut yapıları “tüp içinde tüp” benzetmesi ile en iyi şekilde anlatılmaktadır. Bu benzetme ilk olarak hayvanlarda bulunan iki açıklığa işaret etmektedir. Bunlardan birisi besin girişinin olduğu ağız veya benzeri yapıları, diğeri ise atıkların dışarı atıldığı açıklığı (anüs) ifade etmektedir. Tüp içinde tüp benzetmesinin bir diğer anlamı ise hayvan vücudunun katmanlı bir yapısı olduğuna işaret etmektedir. Döllenme ile başlayan hücre bölünmeleri sonrasında, hücre grupları içte, ortada ve dışta olmak üzere üç katmanda sıralanır. Canlı organ ve yapıları gelişim sırasında bu üç hücre tabakasının
birinden köken alır. Hayvanların bazılarında bu üç katman varken, bazılarında orta katman bulunmamakta,
çok azında ise bu katmanlar hiç bulunmamaktadır.

b. Vücut Simetrileri
Hayvanların vücut simetrileri canlı türlerine göre farklılıklar gösterebilmektedir . Asimetrik yapılı canlı vücudu herhangi bir düzene sahip değildir. Örneğin süngerlerin vücutları asimetrik bir yapıdadır.
Merkezden geçen herhangi bir düzlemin vücudu iki eşit parçaya böldüğü anlamına gelen radyal simetri mercan, şakayık ve denizanası gibi canlılarda görülür. İnsanlar ve hayvanların bir kısmı bilateral simetriye
sahiptir. Bilateral simetride, boydan ve ortadan geçen düzlem canlıları iki eşit parçaya böler.

c. Vücut Boşluğu (Sölom)
Çok hücreli canlılar bir hücreli canlılardan daha karmaşık bir organizasyona sahiptir. Çok hücreli hayvan gruplarının bazıları, vücutlarında oluşan boşluklara göre sınıflandırılır. Hayvan vücutlarında oluşan bu boşluklara sölom denmektedir. Bazı hayvanların vücutlarında bir zarla çevrili gerçek boşluklar bulunurken, bazılarında ise vücut boşluğu yoktur. Diğer bir grupta ise içi sıvıyla dolu boşluklar bulunduğundan bunlara yalancı sölomlular denir.

d. Segmentli Yapı
Segmentli yapı, bilateral simetrili ve uzun vücutları bulunan canlılarda görülebilen bir özelliktir. Bu hayvan
gruplarının vücutlarının bir kısmı veya tamamı birbirini takip eden birimlerden oluşmaktadır. Bu birimlerden her biri segment olarak adlandırılır.
Toprak solucanı gibi hayvan örneklerinde bu segmentlerin hepsi bire bir aynı iken, böcek türlerinde bu segmentler farklılık gösterebilmektedir.