Fotosentez sonucunda üretilen besinler hem bitkiler hem de diğer canlılar için oldukça önemlidir. Çevremize baktığımızda şekil ve tatları birbirinden farklı çok sayıda sebze ve meyve olduğunu görürüz. Bir asmadan oluşan üzüm salkımları, mevsiminde yetişen sulu kavun ve karpuzlar bunlardan bazılarıdır. Doğanın bütün misafirperverliği ile sunduğu bu muhteşem tatları veren besinler nasıl sentezlenir?Işıktan bağımsız tepkimelerde oluşan PGAL'in çoğunluğu RMP'yi oluşturarak ışıktan bağımsız tepkimelerin devamlılığını sağlar. Böylece bitkilerde besin üretimi süreklilik kazanır. PGAL'in bir kısmı ise glikoz oluşumuna katılır.
Fotosentezle oluşan ürünler, bitkinin hangi organlarında kullanılır? Fotosentezde üretilen glikozun bir kısmı bitki hücrelerinin mitokondrilerinde hücresel solunum sırasında tüketilirken bir kısmı diğer karbonhidratların üretiminde kullanılır.
Glikoz, disakkaritlerden sükroz ve maltozun yapısına katılırken polisakkaritlerden selüloz ve nişastanın yapısını da oluşturur. Normalde bitkinin besin sentezleyen bölümü yeşil kısımlarıdır. Bitkinin diğer kısımları, yapraklardan damarlarla taşınan organik molekülleri kullanır. Üretilen glikozun fazlası lökoplastlarda nişastaya dönüştürülerek kök, yumru, tohum ve meyvelerde depolanır. Kloroplastlarda da nişasta tanecikleri bulunur. Işıktan bağımsız tepkimelerde üretilen PGAL'in bir bölümü yağ asidi ve gliserol yapımında kullanılır. Bir bölümü ise amino asit, vitamin ve organik bazların sentezine katılır.
Biliyor musunuz?
Fotosentez ile yılda yaklaşık 160 milyar ton karbonhidrat üretildiği saptanmıştır. Bu miktardaki organik madde, 1300 sayfalık bir kitabın yaklaşık 60 trilyon kopyasına eşit büyüklükte bir yığın oluşturur.
Tags:
10.SINIF KONU ANLATIM
