Tohum Oluşumu -11.Sınıf Biyoloji 1.Ünite-

Çift döllenmeden sonra tohum taslağı, tohuma; yumurtalık çeperleri ise tohumları kuşatan meyveye dönüşür. Tohum, embriyo gelişirken bitkinin türüne göre protein, yağ, nişasta vb. depolar. Bir tohum dıştan içe doğru tohum kabuğu, besi doku (endosperm) ve embriyo olmak üzere üç kısımdan meydana gelir.

Tohum kabuğu: Tohumu çimlenmeden önce mekanik etkilerden ve uygun olmayan çevre koşullarından korur. Kabuğu oluşturan hücrelerin çeperleri süberin ya da lignin birikmesiyle mantarlaşmış veya odunlaşmıştır.

Endosperm: Tohum içinde gelişen embriyoya besin sağlar. Hücrelerinde nişasta, yağ ve protein gibi besin maddeleri depo edilir. Fasülye gibi birçok çift çenekli bitkide olgun tohumlar endosperm içermez. Bu bitkilerde tohumun gelişimi tamamlanmadan önce endospermde bulunan besin maddeleri çeneklere gönderilir. Tohumun çimlenmesi için gerekli olan besin maddeleri çeneklerde depo edilir.

Embriyo: Zigotun çok sayıda mitoz geçirmesiyle oluşur. Embriyonun yapısında embriyonik kök, embriyonik gövde ve çenek bulunur. Embriyonik kök, bitkinin kök sistemini; embriyonik gövde ise sürgün sistemini oluşturur. Çenekler tohum gelişirken endospermden besini emer ve çimlenme sırasında besinleri embriyoya iletir. Besinler öncelikle endospermde depolanır. Endosperm, embriyoyu çevreler. Embriyonun çenek yaprakları tek çenekli bitkilerde bir, çift çenekli bitkilerde iki, açık tohumlu bitkilerde ise ikiden fazladır