Oksijenli Solunum

Oksijenli solunum olayı; glikoliz, krebs döngüsü ve ETS (elektron taşıma sistemi) olarak üç basamakta gerçekleşir. Solunum olayının her basamağında farklı enzimler görev yaptığından bu reaksiyonlar da sıcaklık değişimlerine karşı oldukça duyarlıdır. Glikoliz evresinin sitoplazmada gerçekleştiğini, oksijenli ve oksijensiz ortamda gerçekleşen solunum reaksiyonları için ortak evre olduğunu biliyorsunuz. Oksijenli solunumda glikoliz ürünü olan pirüvik asit mitokondriye geçerek H2O ve CO2 moleküllerine kadar yıkılır. Reaksiyonda, glikoz yapı birimleri olan CO2 ve H2O’ya kadar yıkıldığından kimyasal bağlardaki enerjinin büyük bir kısmı açığa çıkar. Oksijenli solunum reaksiyonlarında enerji verimi %40’tır. Yıkım sırasında açığa çıkan enerjinin %60’ı ısı olarak ortama verilir. Oksijensiz solunumda ise enerji verimi düşüktür (%2-4). Çünkü glikozun yapı birimlerine kadar yıkımı gerçekleşemediğinden enerjinin bir kısmı reaksiyon ürünlerinde kalır.

Glikozun yapısına katılan atomların radyoaktif izotopları kullanılarak oksijenli solunum reaksiyonlarında oluşan ürünlerin kaynağı belirlenebilmiştir. Buna göre glikozdaki C (karbon) ve O (oksijen), CO2’in yapısına girerken H (hidrojen), atmosfer oksijeni ile birleşerek H2O’yu oluşturmaktadır.