Yedi Meşaleciler

Yedi Meşale adlı edebiyat akımının kurucuları;Sabri Esat, Ziya Osman,Yaşar Nabi,Muammer Lütfi,Vasfi Mahir,Cevdet Kudret ve Kenan Hulusi’nin  1928’de başlattığı akımın amacı Türk Şiirini yeni ufuklara açmaktı.Yusuf Ziyanın Meşale dergisinde toplanan Yedi Meşaleciler girişimlerini “canlılık,samimiyet ve daima yenilik” ilkelerine dayandıracaklarını öne sürdüler.Ama yeni bir dünya görüşüne dayanmayan topluluk biçimde bir yenilik getiremedi,özde de Mallarname,Baudelaire,Verlaine gibi Fransız şairleri örnek aldı.Amaçlarını gerçekleştiremeyen Yedi Meşaleciler,Yusuf Ziyanın dergiyi kapatmasıyla kısa sürede dağıldılar.Muammer Lütfi edebiyattan koptu,öbürleri ise  değişik edebiyat dallarına yöneldiler;yalnızca Ziya Osman şiir yazmayı sürdürdü.

       Yedi Meşaleciler sanat aşkını her şeyin üzerinde tutmuşlar,taklitten kaçınmışlar,şiirde genellikle hece ölçüsünü kullanmışlardır.

YAŞAR NABİ NAYIR

Günümüz şair ve yazarlarındandır.

Dğm. 25 Aralık 1908, Üsküp – Ölm. 15 Mart 1981,İstanbul.

       1929’da Galatasaray Lisesini bitirdi.Önce bankada memur olarak 1933’te ulus Gazetesinde,1940’da Türk Dil Kurumunda,1943’te MEB tercüme Bürosunda çalıştı.

       1946’da Varlık Yayın Evi’ni kurdu.1933’te çıkarmaya başladığı Varlık dergisini yönetti.

       Yaşar Nabi edebiyata 1926’da şiirle girdi.Daha sonra “Yedi meşaleciler” arasında yer alarak tanındı.Öykü,roman,oyun,inceleme türlerinde yazdı.Çeviriler yaptı. “Muzaffer Reşit”  takma adıyla antolojiler,tanıtım kitapları yayımlandı.Asıl başarısını yayıncılıkta gösterdi.Halen yaşayan Varlık dergisi ve yayınevi yeni gelen kuşaklar garipçilerin serpilme alanı oldu.Birçok edebiyatçımız ilk ürünlerini bu dergi ve yayın evinde yayımlayarak ünlendi.Ayrıca varlık yayınlarıyla dünya edebiyatının pek çok ünlü eserlerini Türk okullarına ulaştırdı.

Yazarın başlıca yapıtları şunlardır:

       ŞİİR:Kahramanlar,

                 Onar Mısra.

       ROMAN:Bir Kadın Söylüyor,

                        Adem ve Havva.

       ÖYKÜ:Bu da Bir Hikayedir,

                    Sevi Çıkmazı.

       OYUN:Mete,

                    İnkılap ve Çocukları,

                    Beş Devir,

                    Köyün Namusu,

                    Radyofonik Öyküler.

       İNCELEME-MAKALE:Balkanlar ve Türklük,

                                                 Edebiyatımızın Bugünkü Meseleleri,

                                                 Nereye Gidiyoruz,

                                                 Yıllar Boyunca,

                                                 Atatürkçülük Nedir?

                                                 Atatürk Yolu,

                Bizim Yokuş.

                                                 Edebiyat Dünyamız,

                                                 Dost Mektupları,

                                                 Değişen Dünyamız,

                                                 Çağımıza Ters Düşenler.

MUAMMER LÜTFİ

20.yy. yazarlarındandır.

Dğm. 1903 Ödemiş – Ölm. 1947.

       Yedi Meşale şairidir.Babası bilgin bir kişi olan Müderris Lütfi Efendi.ilk ve Orta öğrenimini Ödemiş Rüştiye ve İdadisi’nde yaptı.Arapça,Farsça öğrendi.İstanbul İlahiyat Fakültesini  ve Hukuk Fakültesi’ni bitirdi.Antalya,Kuşadası,Bozdoğan,Nazilli,Muğla,Ürgüp,  Demirci yargıçlıkla dolaştığı yerler arasında.Bu sürekli yer değiştirmelerden usanarak istifasını verdi.Ödemiş’te ölümüne dek avukatlık yaptı.

       Muammer Lütfi;Yed Meşaleciler içinde ,meslek zorunlulukları,çalışmalarına uygun bir ortam bulamaması yüzünden sesini gerektiği gibi duyuramayan bir şair.Şiirlerinde genellikle ulusal konuları,aruz ve hece ölçüleriyle işler;sonra serbest nazımda karar kılar.Yüreği yurt,  millet sevgisiyle dolu,gittikçe aydınlanan duru bir dili var.

       İlk şair denemeleri İzmir’de Ahenk Sada-yi Hak,Yeni Gün gazetecileriyle Mahfel,Nazikter,Hilal,Şark,Anadolu,Yurt,yanık,Servetifünun,İçtihad,Yeni Ses ve Antalya Halkevi’nin Türk Denizi dergilerinde yayımlanan şiirleriyle tanındı.

KENAN HULUSİ KORAY

20.yy. yazarlarındandır.

Dğm.27 Mayıs 1908, İstanbul – Ölm.23 Mayıs 1943, Adapazarı.

       İstanbul Erkek Lisesi’nden sonra,İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. “Vakit” gazetesinde çalışmaya başladı.Yedek Subaylığını yaparken,Adapazarı’nda öldü.

       Kenan Hulusi Koray; “Yedi meşaleciler”adıyla anılan edebiyat okulumuz içinde tek nesir yazarı olarak isim yapar.Renkli,ahenkli,şiirli nesri;gazeteci olduktan sonra süslerden arınır,gerçekçiliğe yönelir.Halkı,köylüyü,işçiyi konu edinir.

       “Servet-i Fünun”dergisinde çıkan ilk hikayesinden sonra, “Yedi Meşale”, “Muhit”, “Mektep”, “Yedigün”, “Yedi Mecmua”, “Yıldız” dergilerinde yayımlanır hikayeleri.

Yazarın başlıca yapıtları şunlardır:

       HİKAYE:Bir Yudum Su,

                        Son Öpüş,

                        Bahar Hikayeleri.

       ROMAN:Osmanoflar.

SAPRİ ESAT SİYAVUŞGİL

Cumhuriyet Dönemi şair ve yazarlarındandır.

Dğm. 1907, İstanbul – 6 Ekim 1968, İstanbul.

       Yüksek öğrenimini Fransa’da yaparak 1932’de İÜ Edebiyat Fakültesine genel psikoloji  doçenti olarak atandı.Ölümüne dek öğretim üyeliği ve yazarlığını sürdürdü.

       Siyavuşkil “Yedi Meşale”topluluğunu oluşturan şairlerden biridir.İlk şiirleri 1928’den itibaren Güneş,Meşale ve Hayat dergilerinde çıktı.Sonra Muhit ve Varlık dergilerinde yayımlandı.Şairliğinin ikinci evresinde izlenimci bir ressam tutumuyla eşya ve görünüm  betimlerinde yeni,canlı şiirler yazdı.Daha sonra şiiri bırakarak psikoloji eğitimi ve folklor konularında çalıştı.1948’den sonra Yeni Sabah ve Haber gazetelerinde edebiyat-sanat konularında deneme ve inceleme yazıları yayımlandı.Cyrano de Berjerac başta olmak üzere birçok çeviri yaptı.

Yazarın başlıca yapıtları şunlardır:

       ŞİİR:Odalar ve Sofralar.

       İNCELEME:İstanbul’da Karagöz ve Karagöz’de İstanbul,

                              Psikoloji ve Terbiye Bahisleri,

                              Tanzimat’ın Fransız Efkar-ı Umumiyesinde Uyandırdığı Yankılar,

                              Folklor ve Milli Hayat,

                              Roman ve Okuyucu,

                              Un Point Sur la Carte.

CEVDET KUDRET

Cumhuriyet Dönemi edebiyat tarihçisi,şair ve yazarlarındandır.

Dğm. 7 Şubat 1907, İstanbul – Ölm. 10 Temmuz 1992, İstanbul.

       1933’te İÜ Hukuk Fakültesini bitirdi.1945 yılına dek edebiyat öğretmenliği yaptı.Daha sonra Türkiye Ansiklopetisi’nde edebiyat sekreteri olarak çalıştı.Avukatlık yaptı,TDK’ da çalıştı.Yayın Evlerine danışmanlık yaptı.Büyük Larousse Ansiklopedisi’nde çalıştı.

       İlk şiirleri ve denemeleri 1927 ve 1928 yıllarında Servet-i Fünun ve Meşak dergilerinde yayımlandı.Yedi Meşaleciler arasında yer aldı.Öykü,oyun ve romanları yayımlandı.1952’den sonra araştırma,inceleme,eleştiri ve deneme türleri üzerinde çalıştı.Çalışmalarının bazılarını   “Apdurrahman Nisari,Nevzat Yesirgil,Suat Hisarcı” gibi adlarla yayımlandı.Ders kitapları,yardımcı ders kitapları,edebiyatımızın yakın dönemini değerlendiren araştırmalarıyla kaynak kitaplar bıraktı.

Yazarın başlıca yapıtları:

       ŞİİR:Birinci Perde.

       ROMAN:Sınıf Arkadaşları,

                        Havada Bulut Yok,

                        Karıncayı Tanırsınız.

       OYUN:Tersine Akan Nehir,

                    Rüya İçinde Rüya,

                    Danyal ve Sara,

                    Kurtlar,

                    Hamle Et,

                    Yaşayan Ölüler.

       ÖYKÜ:Sokak.

       DENEME-İNCELEME:Dilleri Var Bizim Dile Benzemez,

                                                 Karagöz,

                                                 Ortaoyunu,

                                                 Abdülhamit Devrinde Sansür,

                                                 Bir Bakıma,

                                                 Örnekleriyle Edebiyat Bilgileri,

                                                 Benim Oğlum Bina Okur,

                                                 Dede Korkut Hikayeleri,

                                                 Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman,

                                                 Kalemin Ucu.

VASFİ MAHİR KOCATÜRK

Cumhuriyet dönemi şair ve yazarlarındandır.

Dğm. 1907, Gümüşhane – Ölm. 17. 7. Mart, Ankara.

       1930’daSiyasal Bilgiler Okulunu bitirdi.Anadolu’nun çeşitli yerlerinde lise edebiyat öğretmenliği ve yöneticilik yaptı.1950 – 1954yılları arasında milletvekilliği yaptı.Gazi Eğitim Enstitüsünde tekrar öğretmenliğe döndü.

       Vasfi Mahir,Yedi Meşalecilerden biridir.Divan adında dergi çıkardı.Geleneksel halk şiirinin izinde yazdığı epik şiirleriyle tanındı.

Yazarın başlıca yapıtları şunlardır:

       ŞİİR:Dağların Derdi,

                Tunç Sesleri,

                Geçmiş Geceler,

                Bizim Türküler,

                Ergenekon,

                Hayat Şarkıları.

       OYUN:On İnkılap,

                    Yaman,

                    Sanatkar.

       ANTOLOJİ:En Güzel Türk Manileri,

                            En Güzel Türk Masalları,

                            Şaheserler Antolojisi,

                            Divan Şiiri Antolojisi,

                            Türk Edebiyatı Şaheserleri,

                            Batı Edebiyatı Şaheserleri,

                            Tekke Şiiri Antolojisi,

                            Şiir Defteri,

                            Divan Şiirleri,

                            Hikaye Defteri,

                            Saz Şiiri Antolojisi,

                            Türk Nesri Antolojisi,

                            Meşhur Beyitler.

       İNCELEME:Fransız Edebiyatı,

                              Yeni Türk Edebiyatı,

                              İzahlı Türkçe Metinler,

                              Osmanlı Padişahları,

                              Namık Kemal,

                              Namık Kemal’in Şiirleri,

                              Ziya Paşanın Şiirleri,

                              Türk Edebiyatı Tarihi.

ZİYA OSMAN SABA

Cumhuriyet dönemi şair ve yazarlarındandır.

Dğm. 1910, İstanbul – Ölm. 29. Ocak 1937, İstanbul.

       İÜ Hukuk Fakültesini aynı zamanda Cumhuriyet gazetesinde çalışarak 1936’da bitirdi. Bankada memurluk yaptı.Sonra Milli Eğitim Basım Evi Tashih Bürosu şefi olarak çalıştı. Geçirdiği kalp hastalığından sonra evinde Varlık Yatın Evi’nin işlerini yaptı.47 yaşında öldü.

       İlk şiiri 1927’de Servetifünun – Uyanış dergisinde çıktı.1928’de Yedi Meşaleciler topluluğu içinde yer aldı.Meşale dergisinde şiirleri,Milliyet gazetesi edebiyat sayfası ile İçtihat dergisinde yazıları çıktı.Temmuz 1933 tarihli Varlık dergisinde başlı yarak sürekli aynı dergide şiirlerini yayımladı.Şiirlerinin konusu yaşam,ölüm,aşk,doğa,aile,Tanrıya bağlılık ve çocukluk anılarıdır.Bunları iyimser,aydınlık,sevgi dolu duygularla işlemiştir.Önce hece ile sonra serbest şekilde yazdı.Şiirlerinin yanında yazdığı öykülerinde ise çocukluğundan başlayarak yaşamının kimi mutlu,kimi hüzünlü anılarını içten bir anlatımla aktarmıştır.

Yazarın başlıca yapıtları şunlardır:

       ŞİİR:Sebil ve Güvercinler,

                Geçen Zaman,

                Nefes Almak,

                Geçen Zaman – Nefes Almak.

       ÖYKÜ:Mesut İnsanlar Fotoğrafnamesi,

                    Değişen İstanbul.