Laktik Asit Fermantasyonu -10.Sınıf 1.Ünite-

Omurgalılar genellikle oksijenli solunum yapan organizmalardır. Hücrelerinde glikozu glikolizle pirüvata çevirir, sonra moleküler oksijeni kullanarak pirüvatı tamamen CO2 ve H2O'ya kadar parçalarlar. Ancak yoğun kas aktivitesinin olduğu durumlarda glikozun oksijensiz ortamda laktik aside kadar parçalanması gerçekleşir. Bazı bakteriler de enerji elde edebilmek için glikozu laktik aside parçalar. Omurgalıların kas hücrelerinde ve bazı bakterilerde gerçekleşen bu kimyasal tepkime dizisine laktik asit fermantasyonu denir.

Laktik asit fermantasyonu sırasında glikoliztepkimeleri sonucu oluşan pirüvat ortamdaki NADH+H+nin hidrojenlerini alarak laktik asidi meydana getirir. Bu tepkimeler sırasında NADH+H+ molekülü yükseltgenir. Böylece glikolizin devamlılığı için NAD+ molekülü ortama kazandırılmış olur.

İnsanın kol, bacak vb. organlarındaki çizgili kaslarında çok enerji gerektiren işlemler sırasında oluşan laktik asit bu hücrelerde birikir. Bu da vücutta yorgunluk yapar. Örneğin insanın yüzerken yorulmasının nedeni bacak kaslarında laktik asidin birikmesidir. Dinlenme durumunda hücrelere yeterli oksijen gelirse laktik asit yükseltgenir. Molekülden hidrojen ayrılır; bu sırada pirüvat molekülü oluşur. Meydana gelen pirüvat oksijenli solunum tepkimelerine katılır. Eğer kaslarda biriken laktik asit miktarı artarsa laktik asit kan yoluyla beyne giderek uyku merkezini uyarır. Bu nedenle yorulduğumuzda uykumuz gelir.Laktik asidin bir kısmı karaciğerde glikoza çevrilir, ardından glikojen sentezlenir. Bazen laktik asidin fazlası "kramp"a neden olur.

Laktik asit fermantasyonu sonucunda 1 molekül glikozdan 2 molekül laktik asit oluşur. Bu sırada toplam 4 ATP sentezlenirken bir miktar ısı enerjisi de açığa çıkar.Glikoliz tepkimelerinde aktivasyon enerjisi için 2 ATP harcandığından net 2 ATP'lik kazanç elde edilir.