Fotosentez Hızını Etkileyen Genetik Faktörler -10.Sınıf Biyoloji 1.Ünite-

Kloroplast sayısı, yaprak yapısı ve sayısı, stomaların sayısı, kütiküla kalınlığı ve enzim miktarı genetik faktörlerin etkisiyle belirlenir. Bitki türlerinde bu özelliklerin farklı oluşu fotosentez hızını da etkiler.

Kloroplast sayısı: Yapraktaki kloroplast miktarı fotosentez hızını belirler. Bitkide kloroplast sayısı az ise fotosentez yavaş, kloroplast sayısı fazla ise fotosentez hızlı gerçekleşir. Yapraktaki palizat parankimasının kloroplast sayısı sünger parankimasından fazla olduğundan palizat parankimasında fotosentez daha fazla gerçekleşir.

Yaprak yapısı ve sayısı: Bitkilerde yaprak genişledikçe yaprakta bulunan kloroplast sayısı ve buna bağlı olarak fotosentez hızı artar. Buna bağlı olarak sentezlenen besin miktarında da artış görülür. Bitkide yaprak sayısı ne kadar fazlaysa fotosentez hızı da o kadar fazladır.

Yaprak konumu da fotosentez hızını etkiler. Örneğin aynı bitkinin doğrudan ışık gören yaprakları ile alt kısımda ışığı tam olarak alamayan yaprakları aynı hızda fotosentez yapamaz.

Stoma sayısı: Stomalar yapraktaki gaz alış verişini sağlayan yapılardır. Açılıp kapanabilirler. Bu nedenle yaprakta sayıları ne kadar fazla olursa bitkinin karbon dioksitten yararlanma oranı o kadar artacağından stoma sayısı fotosentez hızını etkileyecektir.

Kütikula kalınlığı: Kütikula yaprak yüzeyinde bulunan koruyucu tabakadır. Bitkilerde su kaybı bu tabakanın kalınlığına bağlı olarak önlenir. Su bitkilerinde kütikula ince, kurak bölge bitkilerinde ise kalındır. Yapraktaki kütikula kalınlığının fazla olması su kaybını önleyen bir adaptasyondur. Bitkilerde kütikula kalınlaştıkça güneş ışığı bitki hücreleri tarafından yeterince kullanılamaz. Böylece fotosentez tepkimeleri yavaşlar.