Bitkilerin uyaranın yönüne bağlı olmaksızın gerçekleştirdikleri harekete nasti denir. Nasti hareketleri turgor değişimleri ile sağlanır. Nastide, uyartı hangi yönden gelirse gelsin bitki bütün kısımları ile uyarana tepki gösterir. Nasti hareketlerine neden olan uyaranlar ısı, ışık, sarsılma gibi dış çevre faktörleridir.
Başlıca nasti hareketleri şunlardır:
Fotonasti: Çiçeklerin ortamdaki ışık şiddetine bağlı olarak açılıp kapanması fotonasti olarak adlandırılır. Akşam sefasının çiçeklerinin gündüz ışık şiddetine bağlı olarak kapanıp karanlıkta açılması fotonastiye örnektir
Termonasti: Bitkilerde sıcaklık değişmelerinin sebep olduğu nasti hareketlerine termonasti denir. Termonasti daha çok çiçeklerde görülür. Henüz tam açılmamış olan bir lale bulunduğu ortamdan 10-150C daha sıcak bir ortama konulursa birkaç dakika içinde lalenin taç yaprakları tam açılır. Eğer aynı lale tekrar önceki ortamına alınırsa düşük sıcaklığın etkisiyle taç yaprakları kapanır.
Sismonasti: Bitkide dokunma ile meydana gelen turgor değişimleri sonucu ortaya çıkan hareketlerdir. Küstüm otunun (Mimosa pudica) (Mimoza pudika) yapraklarının kapanması sismonastiye örnektir. Böcekçil bitkinin yapraklarının böceğin yaprağa dokunmasıyla bir kapan şeklinde kapanması da
sismonastiye başka bir örnek olarak verilebilir.
Fotonasti: Çiçeklerin ortamdaki ışık şiddetine bağlı olarak açılıp kapanması fotonasti olarak adlandırılır. Akşam sefasının çiçeklerinin gündüz ışık şiddetine bağlı olarak kapanıp karanlıkta açılması fotonastiye örnektir
Termonasti: Bitkilerde sıcaklık değişmelerinin sebep olduğu nasti hareketlerine termonasti denir. Termonasti daha çok çiçeklerde görülür. Henüz tam açılmamış olan bir lale bulunduğu ortamdan 10-150C daha sıcak bir ortama konulursa birkaç dakika içinde lalenin taç yaprakları tam açılır. Eğer aynı lale tekrar önceki ortamına alınırsa düşük sıcaklığın etkisiyle taç yaprakları kapanır.
Sismonasti: Bitkide dokunma ile meydana gelen turgor değişimleri sonucu ortaya çıkan hareketlerdir. Küstüm otunun (Mimosa pudica) (Mimoza pudika) yapraklarının kapanması sismonastiye örnektir. Böcekçil bitkinin yapraklarının böceğin yaprağa dokunmasıyla bir kapan şeklinde kapanması da
sismonastiye başka bir örnek olarak verilebilir.
Tags:
11.SINIF KONU ANLATIM
